Selektibitatea 2002

A.Ulermena

1.-Erantzun galdera hauei:

a)Artikuluaren gaia demografía da, bizi-itxaropenaren igoera konkretuki

b)Ez, ezinezkoa da hilezkortasunera iristea

c)Eragin handia du etorkizuneko pentsioetan, osasun laguntzetan eta hainbat behar sozialetan.

d)Japonian dago bizi-itxaropen handiagoa. Izan ere, bertako emakumeek 85 urteko bizi-itxaropena daukate, munduko altuena.

e)Gizarte Segurantzak 83’9 urteko bizi-itxaropena emakumeentzako 2070n dauka aurreikusita.

2.-Gaia:

Bizi-itxaropenaren igoera eta honek dituen ondorioak.

Laburpena:

Jim Oeppen eta James Vaupel ikertzaileak Science aldizkarian demografiari buruzko artikulu bat argitaratu dute. Bertan adierazten dute gizakien bizi-itxaropena izugarri igo dela azken 160 urteetan: urteko 3 hilabete. Bizi-itxaropenaren muga ezezaguna da, baina progresioa horrela jarraitzea espero da. Bitartean, agintarien erabaki asko datu hauengatik baldintzatuta daude.

3.-Moldatu esaldiak:

a)Jim Oeppen eta James Vaupel ikertzaileek beren artikulua bizi-itxaropena mugara iristen ari al den galderarekin hasten dute.

b)Dirudienez, bizi-itxaropena ez da mugara hurblitzen ari.

c)Gaur egungo joera jarraitzen bada, Ameriketako Estatu Batuetako emakumeen itxaropena 92.5 eta 100.5 urteren artean egongo da 2070n.

B.Idazlana

Gaur egun gizakion bizi-itxaropena oso altua da orain dela zenbait hamarkadetakoarekin konparatzen badugu. Bizi kalitatea hobea da, medizinan aurrerapen asko egin dira, kontaminazioa jaisten saiatzen ari gara... Horiek dira bizi-itxaropenaren igoeraren kausa nagusiak, baina azter ditzagun ondorioak (batez ere negatiboak):

Hemendik urte batzuetara, 65 urtetik gorako populazioa izugarria izango da, gero eta handiagoa. Gainera, gero eta ume gutxiago jaiotzen dira, eta honek daukan ondorioa kezkagarria da. Gazte gutxiago egongo direnez, langile kopuruak ere behera egingo du eta Estatuak ezin izango du pertsona zaharren pentsioak ordaindu, diru nahikoa ez delako egongo.

Hala eta guztiz ere, egoera ez da berdina munduko leku guztietan. Lehen munduko herrialdeetan horrelakoa da ikuspegia, baina hirugarren munduko herrialdeetan gauzak oso desberdinak dira. Afrikan, adibidez, munduko populazioaren zati oso handia bizi da. Bertan, jaiotza tasa altua dago, baina jendearen bizi-itxaropena oso baxua da, lehen munduko herrialdeekin konparatzen badugu. Higiene eta medikamentu falta dute, eta leku askotan pobrezia eta gosea izugarria da.